Nếu bạn là một game thủ đời đầu, XX88 chắc chắn cái tên Warcraft – đặc biệt là Warcraft III: Reign of Chaos và bản mở rộng The Frozen Throne – đã in sâu vào ký ức. Phát hành bởi Blizzard vào năm 2002, Warcraft III không chỉ đơn thuần là một tựa game chiến thuật thời gian thực (RTS) mà còn là bệ phóng cho hàng loạt huyền thoại trong làng game, từ DotA cho đến Auto Chess, và thậm chí là cả một hệ sinh thái esports khổng lồ sau này.
Warcraft III mang đến một nền tảng gần như hoàn hảo cho việc tạo mod (custom map). Và chính tính năng World Editor cực kỳ mạnh mẽ này đã trở thành công cụ định hình tương lai của hàng loạt dòng game khác. Không phải ngẫu nhiên mà các huyền thoại như DotA hay Tower Defense đều sinh ra từ đây.
DotA – Huyền thoại khởi sinh từ mod map
Khi map Defense of the Ancients (DotA) lần đầu xuất hiện, ít ai ngờ nó sẽ trở thành một trong những hiện tượng lớn nhất trong lịch sử game toàn cầu. Lấy cảm hứng từ bản đồ Aeon of Strife của StarCraft, DotA đặt hai đội gồm các hero có kỹ năng riêng biệt vào cuộc chiến sống còn nhằm phá hủy Ancient của đối phương.
Điểm đặc biệt là DotA không phải một sản phẩm chính thức của Blizzard, mà được tạo ra bởi cộng đồng. Những cái tên như Eul, Guinsoo và sau này là IceFrog đã lần lượt tiếp quản và cải tiến bản đồ, biến DotA từ một custom map thành một chuẩn mực mới.
Cách chơi của DotA hoàn toàn khác biệt với bất kỳ tựa RTS hay RPG nào lúc bấy giờ: người chơi chỉ điều khiển một hero, lên đồ, phối hợp team và phải có tư duy chiến thuật cực cao. Đây chính là nền móng cho thể loại MOBA (Multiplayer Online Battle Arena) sau này.
Từ DotA đến Liên Minh Huyền Thoại – Cơn bão MOBA toàn cầu
Sự thành công của DotA khiến hàng loạt nhà phát triển game nhìn thấy tiềm năng khổng lồ. Riot Games là cái tên đầu tiên nắm bắt xu thế với tựa game League of Legends (LoL), ra mắt vào năm 2009. LoL lấy cảm hứng từ DotA nhưng đơn giản hóa nhiều yếu tố, dễ tiếp cận hơn, đồng thời có hệ thống cập nhật, sự kiện và giải đấu chuyên nghiệp cực kỳ bài bản.
Không lâu sau, Valve – ông lớn khác trong ngành – đã “rước” IceFrog về và phát triển DotA 2, ra mắt chính thức vào năm 2013. DotA 2 vẫn giữ được sự phức tạp, độ khó đặc trưng của DotA gốc, đồng thời nâng tầm cả về đồ họa và hệ sinh thái giải đấu. Sự ra đời của giải The International với giải thưởng hàng chục triệu USD mỗi năm đã biến DotA 2 thành một trong những tựa game esports đắt giá nhất hành tinh.
Và nếu không có Warcraft, không có mod DotA, thì có lẽ chẳng có MOBA như chúng ta biết ngày hôm nay.
Sự trỗi dậy của Auto Chess – Một nhánh tiến hóa mới
Năm 2019, trong khi MOBA đã bão hòa, thì một lần nữa, chính cộng đồng Warcraft lại gieo hạt mầm cho một thể loại mới. Tựa game mod Auto Chess, ban đầu chỉ là một custom map của Dota 2, do Drodo Studio phát triển, nhanh chóng gây bão toàn cầu.
Cơ chế gameplay mới lạ: thu thập hero, xếp đội hình theo hệ – tộc – class, tự động chiến đấu theo vòng đấu, kết hợp yếu tố chiến thuật – may rủi – kinh tế khiến Auto Chess trở thành “hiện tượng”. Chỉ sau vài tháng, Auto Chess cán mốc hàng triệu người chơi mỗi ngày.
Các ông lớn ngay lập tức nhảy vào cuộc chơi. Riot tung ra Teamfight Tactics (TFT), Valve phát triển Dota Underlords, trong khi Drodo tiếp tục cho ra đời Auto Chess Mobile độc lập.
Dù độ hot của thể loại này có phần hạ nhiệt theo thời gian, nhưng không thể phủ nhận: Auto Chess là một bước ngoặt khác, là minh chứng cho việc cộng đồng mod game từ Warcraft vẫn còn rất nhiều “chiêu trò” trong tay áo.
Warcraft – Cái nôi nuôi dưỡng sáng tạo
Vậy điều gì khiến Warcraft – một tựa game RTS – lại trở thành đất lành cho những cuộc cách mạng?
Thứ nhất, phải kể đến World Editor. Blizzard tạo ra một công cụ không chỉ mạnh mẽ, mà còn cực kỳ dễ tiếp cận, cho phép bất kỳ ai cũng có thể biến ý tưởng của mình thành hiện thực. Từ đó, hàng ngàn custom map ra đời, trong đó nhiều map thậm chí còn hay hơn cả game gốc.
Thứ hai, cộng đồng game thủ thời ấy là một lực lượng đầy đam mê và sáng tạo. Không có rào cản thương mại, không bị giới hạn bởi quy định của nhà phát hành, họ tạo ra game bởi vì họ muốn chơi một thứ gì đó hay hơn, mới hơn.
Cuối cùng, chính sự cởi mở và hậu thuẫn gián tiếp của Blizzard thời điểm đó (dù sau này đã thay đổi nhiều) đã tạo môi trường lý tưởng cho những ý tưởng lớn nảy nở.
Ảnh hưởng vượt ra ngoài khuôn khổ game
Không chỉ định hình thể loại MOBA và Auto Battler, tác động của Warcraft còn lan tỏa sang nhiều mảng khác. Một loạt streamer, tuyển thủ esports và nhà phát triển game hiện tại đều từng là “cựu binh” của Warcraft III hay DotA Allstars. Những cái tên như Dendi, Puppey, xPeke, hay thậm chí là những nhân vật như Brandon Beck và Marc Merrill – đồng sáng lập Riot Games – đều chịu ảnh hưởng ít nhiều từ thời đại đó.
Bên cạnh đó, văn hóa game thủ, cách tổ chức giải đấu, phong cách giao tiếp trong game (Gank, Feed, Farm, Push, GG…) – tất cả đều bắt nguồn từ cái thời mà chúng ta “cày DotA trong tiệm net 4k/h”.
Ngay cả xu hướng phát triển game hiện đại – như việc hướng về cộng đồng, hỗ trợ modding, hoặc cho phép người chơi tạo nội dung – cũng xuất phát từ thành công của Warcraft và DotA.
Warcraft Reforged và cú hụt chân đáng tiếc
Tuy quá khứ rực rỡ là vậy, nhưng không thể không nhắc đến cú “flop” nổi tiếng mang tên Warcraft III: Reforged – bản remaster phát hành năm 2020. Được kỳ vọng sẽ thổi luồng gió mới vào huyền thoại một thời, Reforged lại gây thất vọng toàn tập: đồ họa không như quảng cáo, thiếu tính năng, lỗi đầy mình và đặc biệt là vi phạm cam kết với cộng đồng modder gốc.
Chính bản cập nhật này khiến nhiều fan trung thành quay lưng. Nhưng điều đó không làm mờ đi di sản mà Warcraft để lại.
Di sản bất tử của một tượng đài
Từ một tựa RTS thuần túy, Warcraft đã mở đường cho không chỉ một mà hai thể loại game hoàn toàn mới: MOBA và Auto Battler. Những gì mà DotA và Auto Chess làm được không chỉ đơn giản là “thành công từ một mod game”, mà là sự khai sinh của cả một đế chế văn hóa và công nghiệp.
Ngày nay, dù bạn đang try-hard Liên Minh, chơi vui TFT hay vẫn là fan trung thành của DotA 2, thì hãy nhớ rằng: tất cả bắt đầu từ một custom map đơn giản trên nền Warcraft.
Và ai biết được – ở đâu đó, trong một custom map mới, tương lai của ngành game lại đang âm thầm trỗi dậy.